REPORTAGE: WERK IN VERVOERING

Maak kennis met de mensen van de Havenkade in Assen: een voorziening voor iedereen zonder onderdak. Bezoekers en bewoners kunnen er ook werken. Mainline liep een dagje mee en zag mooie dingen gebeuren.

In de drukke inloopvoorziening De Kommarin wordt een jonge vrouw getroost. ‘Dit is wat ik graag doe, er voor anderen zijn’, zegt bewoonster Marjan achteraf. ‘Veel van ons zijn al op jonge leeftijd be- schadigd en vielen buitenboord.’ De Kommarin is onderdeel van WerkPro en één van de vele pro- jecten in de enorme loods. Samen met het Leger des Heils wordt de opvang- en inloopvoorziening gerund, voor iedereen zonder onderdak. Zo is er dagbesteding met een fietsenreparatie, inpak- en demontageafdeling en houtwerkplaats. Daarnaast is er een drukbezochte kringloopwinkel. Bezoekers en bewoners kunnen hier dagelijks werken. Daarvoor ontvangen zij een warme middagmaaltijd, plus 5,60 euro cash. Verder is er een nachtopvang en staan er vijf containerwoningen op het terrein. Iedereen die op zoek is naar sociaal contact of hulp is hier welkom.

Met tien collega’s en stagiaires bestiert medewerkster Paula Rudolph (65) van WerkPro de verschillende projecten. ‘Wij werken ook nauw samen met de GGD, GGZ, reclassering en jongerenwerk. Zodoende is de inloop 24/7 toeganke- lijk voor een groeiende groep dak- en thuislozen, (ex) gebruikers en mensen met onbegrepen gedrag. Sinds begin dit jaar wordt het alsmaar drukker.’

Veel drugs

Sven (22) uit Hoogeveen kletst met medebewoners. Sinds vijf maanden woont hij hier en werkt onregelmatig in de keuken of kringloopwinkel. ‘Toen mijn alcoholistische vader mij uit huis schopte, was ik ruim een maand dakloos en sliep noodgedwongen bij vage, foute kennissen. Ik zat in het criminele circuit en nam veel drugs. Sinds enkele maanden ben ik met gebruik gestopt. Door de support die ik hier krijg, heb ik de nodige stappen gezet om een nieuwe toekomst op te bouwen. Ik wil opnieuw bij de NS als voorman spoorbouw solliciteren. Een topbaan die ik vroeger ook graag deed.’

been there

Paula weet hoe het is om op straat te belanden. Opgegroeid als oudste in een arm, onveilig gezin met elf kinderen, werd ze geestelijk en seksueel misbruikt. Op haar 23ste trouwde ze, verhuisde naar Duitsland en kreeg twee kinderen. Vanwege haar gewelddadige ex vluchtte Paula uiteindelijk naar Emmen en belandde in een Blijf-van-mijn- lijfhuis. ‘Ik dronk toen al jarenlang dagelijks alcohol. Als traumaverwerking, weet ik nu. In 2013 ben ik met drinken gestopt. Eenmaal in Drenthe kwam ik in contact met WerkPro, waar ik zonder oordeel werd opgevangen. Sinds 2016 werk ik bij WerkPro. Het allerbeste wat mij ooit is overkomen. Ik zeg regelmatig tegen nieuwkomers: I’ve been there, dus ik begrijp je. Mijn heftige verleden vormt nu mijn kracht.’

MIJN HEFTIGE VERLEDEN VORMT NU MIJN KRACHT.

Oprecht contact

De inloopvoorziening stroomt leeg, mensen gaan op pad of aan de slag bij de werkprojecten. Op de inpakafdeling is het druk. In sneltreinvaart worden wegwerpschoonmaakpakketten voor campinggasten verwerkt. Paula groet iedereen vriendelijk. Ze maakt een kort praatje en vraagt standaard: hoe gaat het met jou vandaag? ‘Officieel ben ik activiteitenbegeleidster, maar ik noem mijn functie liever ‘directrice koffiejuffrouw’, haha.’ Voor Paula is haar baan een gedroomde passie. ‘Het vooroordeel over dak- en thuislozen is enorm. Ons huidige politieke klimaat versterkt dat stigma. Wat ik vooral zie, is dat veel bezoekers vanwege onveilige gezinssituaties zijn getraumatiseerd en daarom afglijden. Wij helpen mensen om hun leven weer op de rit te krijgen. Rust, regelmaat en oprecht contact zijn daarvoor belangrijke voorwaarden.’

Geestdodend

In het rookhok lurkt Steven (19) aan een joint. ‘Ik kom uit een dorp vlakbij Assen en woonde bij mijn moeder, die vanwege psychische problemen niet meer voor mij kon zorgen. Op mijn dertiende werd ik in een gereformeerd pleeggezin geplaatst, maar dat botste enorm. Ik ben niet gelovig en weigerde bijvoorbeeld kerkdiensten te bezoeken.’ Na veel omzwervingen kwam Steven in oktober 2024 bij Kommarin terecht. ‘Hier deel ik een kamer, maar ik doe zelden mee aan de werkprojecten. Ik vind dat te geestdodend. Ik game liever. Ik hoop dat ik weer snel als lasser aan de slag mag gaan, mijn oude beroep.’

Sociale contacten

Melissa (23) vertelt zonder gêne over haar verleden. ‘Samen met mijn broer en stiefzus groeide ik op in de Achterhoek. Thuis werd dagelijks geruzied. Mijn vader vertrok uit huis, mijn ma nam alle zorg voor haar rekening. Want pa gebruikte drugs en raakte uiteindelijk dakloos. Op mijn 21ste werd ons gezin uit elkaar gerukt, kort daarna overleed mijn vader. Ik gebruikte toen allerlei drugs, met name 3-MMC. Soms meer dan drie gram per dag. Sinds 2024 woon en werk ik hier. Melissa deelt haar kamer met twee andere meiden en doet dagelijks mee aan de werkprojecten. ‘Dat geeft rust en ik krijg zo nieuwe sociale contacten. Sinds vier maanden ben ik met gebruik gestopt. Daar ben ik heel trots op. Ik heb veel respect voor het personeel en wat ze voor ons doen.’

Gelijkwaardig

Marjan uit Hoogeveen showt trots haar woonunit, waar zij sinds 2022 zelfstandig vertoeft. ‘Het oogt nogal rommelig, maar ik ben druk in de weer overbodige spullen op te ruimen.’ Ruim twintig jaar lang dronk Marjan dagelijks alcohol. ‘Op mijn dieptepunt liters wijn in combinatie met 50 milligram oxazepam. Sinds vijf maanden ben ik met de drank gestopt. Van de een op de andere dag. Mijn geloof heeft mij daarbij geholpen.’ Marjan doet zelden mee aan de werkactiviteiten. ‘Ik deel liever de dag in zoals ik dat wil. In de inloop speek ik met iedereen en dan zie ik zoveel moois, maar ook diepe ellende. Ik bied graag een luisterend oor, want ieder mens is gelijkwaardig. Dat staat toch ook in de Grondwet?’

De middag loopt ten einde. Paula maakt nog een rondje. ‘Zou ik miljardair zijn, dan liet ik meteen tientallen nieuwe woonunits plaatsen. Een eigen plekje met voldoende privacy is zo essentieel. Het werk is intens, maar elke ieniemienie vooruitgang die ik zie bij de mensen geeft mij heel veel voldoening.’

Tekst Leon Knoops Beeld Jakob van Vliet