De gebruikstechnieken
bij coke
Er zijn allerlei methoden om coke te gebruiken. Allen hebben zo hun eigen voor- en nadelen. Wij hebben de verschillende gebruikstechnieken in een overzicht gezet met daarbij hoe de risico’s te beperken.
basecoke Roken
Om coke te roken heb je een pijp nodig. Deze zijn er in allerlei vormen. Daarnaast kunnen mondstuk, filtering en rooktechniek een verschil maken. Bij het vinden van de optimale basetechniek zijn het beste effect en het beperken van onnodige gezondheidsrisico’s idealiter de belangrijkste overwegingen.
Het meest gangbaar is het korte ‘neusbrandertje’, een pijpje van zo’n vijf centimeter. Dit korte pijpje wordt bij coffee- en growshops en soms ook bij gebruiksruimtes verkocht.
Qua gezondheid is bij roken vooral de koeling belangrijk. Hoe korter een pijp, hoe heter de lucht die in de longen komt en des te groter de aangerichte schade. Een waterpijp is om deze reden nog altijd de beste keus, maar helaas is deze kwetsbaar en dus niet makkelijk te vervoeren. Een waterpijp is ook de beste bescherming tegen het inademen van as.
De ingeademde rook bij een neusbrander is heel heet. De meeste neusbranders zijn met een extra staafje en tussenstukje makkelijk langer te maken.
Glas of harde metalen zijn goede materialen voor een basepijp. Dit om smelten (plastic, aluminium) en het loskomen van metaaldeeltjes bij het uitkrassen te voorkomen.
Daarnaast is het belangrijk dat een pijp geen ‘valse lucht’ aanzuigt omdat het daarmee moeilijker is de cokedampen goed naar binnen te zuigen. Valse lucht krijg je als de staaf en kop van de pijp bijvoorbeeld niet helemaal goed op elkaar aansluiten.
Het mondstuk van de basepijp is vooral functioneel. Je kan het er makkelijk op of af te draaien als je pijp uitleent. Over het algemeen zorgt het (nauwe) mondstuk ervoor dat je iets harder moet zuigen aan zijn pijp. Hierom roken sommigen liever zonder mondstuk. Voor beide methoden geldt dat het uiteinde van de pijp tijdens het basen zo heet kan worden dat de lippen beschadigen. De kloofjes en blaren die door deze hitte ontstaan geven een hoger transmissierisico van bloed overdraagbare aandoeningen zoals hepatitis B en C. Lipbalsem kan helpen kloofjes te voorkomen.
Om te zorgen dat het bolletje coke netjes in de pijp blijft liggen, is een vangnetje nodig. Hiervoor worden verschillende materialen gebruikt; aluminiumfolie met gaatjes, bolletjes staalwol, coaxkabel. stericups met gaatjes, stalen of koperen zeefjes (screentjes) en filtertjes uit de kraan. Stalen zeefjes zijn de beste keuze. Staal geeft geen schadelijke dampen af en valt minder snel uit elkaar dan koper.
Veel cokerokers gebruiken een zeefje met daarop as om te voorkomen dat de coke bij verwarming door het zeefje heen lekt. Bij het roken adem je dan vaak ook wat as in. Dit geeft een scherp gevoel in de keel. De cokedamp op zich voelt voornamelijk warm.
Mainline raadt altijd aan een heel pakje (vijf zeefjes) in de pijp te doen zodat er geen as meer nodig is. Dit is beter voor de longen. Iets wat bij veel voorkomende COPD geen overbodige luxe is. Vijf zeefjes laten wel de cokedamp door, maar de coke zal er niet doorheen zakken.
Na een aantal pijpjes gerookt te hebben krabben veel basers de pijp leeg. De cocaïnedamp staat namelijk gedeeltelijk neer in de pijp en laat daar een olieachtige substantie achter, ook wel fiado genoemd. Idealiter is de fiado roomwit van kleur. Hoe meer as iemand tijdens het basen gebruikt, hoe grijzer de fiado wordt. Fiado is over het algemeen iets minder krachtig dan de basecoke zelf maar bevat zeker nog werkzame stoffen. Een analyse van enkele fiadomonsters door het Deltalab (2004) leverde een gemiddelde van 48 procent zuiverheid op.
Er zijn verschillende technieken om fiado aan de pijp te ontfutselen. De meest voorkomende zijn het uitkrabben van de pijp met bijvoorbeeld een balein van een paraplu (met een soort lepeltje aan het uiteinde) en het uitbranden van de pijp boven het gasfornuis (verhitten van de kop en de steel zodat de fiado verdampt). Aan beide methodes zijn gezondheidsrisico’s verbonden:
– Bij het uitkrabben kunnen kleine deeltjes metaal meekomen, zeker als de pijp van zachte materialen als aluminium is gemaakt. Ook as, roet en stof worden mee uitgekrabd. Een pijp van hard materiaal en roken zonder as geven de zuiverste fiado.
– Bij het uitbranden zal de lucht in de pijp behoorlijk heet worden. Dit is schadelijk voor de longen. Brand je je pijp voor fiado, verleng de pijp dan met een kartonnen kokertje. Hierdoor kan de lucht iets koelen voor je het in ademt.
Coke moet niet verbranden, maar smelten en verdampen. Een volle vlam in de pijp zorgt al snel voor deze verbranding – zeker als je een turbobrander gebruikt. Beter is de vlam kort boven de coke te dippen en daarbij voorzichtig te zuigen tot de base gaat smelten. Het smeltpunt van basecoke ligt op 94°- 98°C en het kookpunt waarop de gesmolten coke verdampt ligt rond de 195°C. Mocht de base vlamvatten, dan is het beter niet te blazen maar langzaam door te zuigen tot de vlam uit is. Als je stopt met zuigen brandt de base zeker op.
Meerdere aanstekers op zak is aan te bevelen. Door de wijze van gebruik wordt een aansteker gloeiendheet en loop je kans op een ontvelde en verbrande duim, ook wel crackduim genoemd. Wissel af tussen verschillende aanstekers, zodat ze kunnen afkoelen.
Zeker gebruikers die veel op straat hebben geleefd en gebruikt, hebben de neiging voorovergebogen hun base te roken. Begrijpelijk, want op straat scherm je daarmee je pijp af voor de wind. Tegelijkertijd druk Je daarmee de longen in elkaar. Roken met een rechte rug zorgt voor een groter longvolume en daarmee voor een (iets) groter effect van de coke. Bovendien wordt de rook zo over meer longblaasjes verdeeld en is de aanslag op de longen iets minder heftig.
Met goede, diepe ademhaling valt het longvolume te vergroten. Goed ademhalen bevordert het effect van de coke en de gezondheid van de longen. Goed ademhalen houdt in: vooraf drie keer goed in- en uitademen en daarna eerst helemaal uitademen voor het nemen van een hijs. Tijdens het hijsen is het belangrijk de adem niet in te houden – het geeft geen extra effect, maar is wel schadelijk voor de longen. Tot slot rustig uitademen en goed na-ademen. De longen vullen zich weer met zuurstof, wat de effectiviteit van de base bevordert en de longen reinigt.
chinezen
Je kunt coke ook op folie roken, ook wel “chinezen” genoemd. Cocaïne chinezen geeft in vergelijking met basen een mildere flash en crash waardoor het makkelijker is om de controle te behouden. Ook is “chinezen” wat milder voor de longen dan basen.
Bij “chinezen” wordt de coke op aluminiumfolie gelegd en vanonder verhit zodat de coke kan verdampen. De damp wordt met een kokertje geïnhaleerd. Het is belangrijk de hitte van de vlam goed te doseren zodat je coke verdampt in plaats van verbrandt. De cocaïne moet traag en geleidelijk over de aluminiumfolie “lopen”. Hoe gelijkmatiger, hoe beter.
De aluminiumfolie moet zo dik mogelijk zijn om de hitte van de vlam optimaal te verdelen. Bij dunne folie is de kans op verbranding groter. Voor gebruik kun je de olieachtige antiplaklaag aan de glimmende kant van de folie voorzicht afbranden, zodat je de oliedampen niet inhaleert.
Van glas tot waterpijp
Een snelle en simpele methode is roken over glas. Een vel folie wordt over een glas gespannen. Aan de ene rand een gaatje voor de mond (lip erover als bij een dwarsfluit), aan de andere rand gaatjes in de folie. Daar wat as op met coke, vlam erover en klaar.
In de gevangenis, waar nauwelijks materialen beschikbaar zijn, worden soms de meest ingenieuze dingen bedacht. Bijvoorbeeld een leeg geknepen tube tandpasta omgetoverd tot een pijp. Allen hebben hun eigen, specifieke gezondheidsrisico’s. Die zitten voornamelijk in het materiaal dat giftige dampen kan afgeven bij het verhitten. Of in het inhaleren van as en andere deeltjes door een gebrekkige filtertechniek.
Een minder schadelijke techniek is het roken via een waterpijp. Deze zijn te koop maar ook zelf te maken een met een flesje en een paar rietjes. Voordeel is de filtering via het water. De lucht wordt gekoeld en as en dergelijken blijven achter in het water en komen dus niet in de longen terecht. Het nadeel is dat je een waterpijp niet makkelijk in je zak steekt, mocht de politie ineens opduiken.
Verdampen
De relatief gezondste gebruiksmethode voor basecoke is het roken via een verdamper. Een cocaïneverdamper is enigszins vergelijkbaar met een waterpijp en bestaat uit een met water gevulde bol waar twee glazen buizen uitkomen. De ene buis heeft een verwarmingselement waarop het middel wordt verdampt. Door de andere buis kan de damp via het water, gekoeld, worden opgezogen.
Bij verdamping komen geen schadelijke verbrandingsstoffen vrij. Het verwarmingselement kan precies worden ingesteld op het smeltpunt van gekookte coke. De gebruiker krijgt dan alleen de werkzame stof binnen in dampvorm. Daarnaast heeft een verdamper net als een waterpijp het voordeel van koeling en filtering.
Snuiven
Snuiven van cocaïne is een welbekende methode. Via de neusslijmvliezen komt de cocaïne in de bloedbaan terecht. Bij snuiven zijn de effecten na enkele minuten merkbaar. De effecten houden langer aan dan bij injecteren en roken, maar zijn minder hevig.
Het snuiven van basecoke is geen goed idee want het lost niet op in water en wordt dus niet opgenomen in via het neusslijmvlies. Snuiven van basecoke geeft een verstopte neus en weinig effect.
Bij veel snuiven kan het slijmvlies in de neus gaan ontsteken of een gaatje in het neus tussenschotje ontstaan. Regelmatig wisselen van neusgat en na het snuiven de neus spoelen met water kan deze schade enigszins beperken. Snuiven kan ook leiden tot chronische ontstekingen aan de luchtwegen, chronische verkoudheid, bloedneuzen, hoofdpijn en een verminderde reuk, geur en smaak. Snuifbuisjes delen geeft risico op overdracht van infectieziekten.
Shotten
Je kunt cocaïne injecteren door het op te lossen in water. Hiervoor gebruik je rauwe coke/snuifcoke. Basecoke lost alleen op in water door toevoeging van een zuur (bijvoorbeeld ascorbinezuur). De flash en de crash bij shotten zijn te vergelijken met die van basen. Maar shotten geeft wel veel meer risico op infecties en overdosis.
Shot je toch, gebruik alleen je eigen spullen om infectie met hiv of hepatitis te voorkomen. Gebruik steriel materiaal om abcessen en andere complicaties door vuil en bacteriën te voorkomen. Dat geldt voor alle spuitmaterialen: de spuit, het water, de naald, de filter, de lepel en het alcoholdoekje.
Doordat je bij shotten in één keer een grote hoeveelheid binnen krijgt is er groter risico op een overdosis dan bij enig andere toedieningswijze. Shotten is effectief en efficiënt maar ook erg riskant. Het ontbreken van ervaring, een verlaagde tolerantie na detentie of detox of, wat vaak gebeurt, een combinatie van middelen, verhogen dit risico.
Een specifiek risico van coke shotten is huidnecrose. Deze afsterving van de huid ontstaat als de coke niet in de ader maar onder de huid (subcutaan) terecht komt. Door de lokaal verdovende en vaatvernauwende werking van cocaïne krijgt het huidweefsel niet voldoende zuurstof en sterft af. Hierdoor ontstaan donkere plekken op de huid. Bij het shotten van rauwe coke is het raadzaam toch wat ascorbinezuur te gebruiken. Door de prikkeling van het zuur voel je dan als je onder de huid spuit.
slikken
Er zijn maar weinig mensen die cocaïne slikken zoals dat bijvoorbeeld bij speed wel regelmatig gebeurt. Van alle toedieningsmethoden komt bij orale inname het laagste percentage in de bloedbaan. Het duurt daarnaast lang voor je iets merkt en de piek van het effect is lager. Reden genoeg om dit prijzige middel niet te slikken. Daarnaast neem je in een keer een flinke hoeveelheid, wat de kans op overdosis groot maakt. In de praktijk zal dit voornamelijk gebeuren bij bolletjesslikkers bij wie een bol knapt.
rectale inname
Tenslotte zou cocaïne via de anus ingenomen kunnen worden. Het rectum is rijk aan bloedvaatjes en garandeert daarmee een goede en snelle opname. De lokaal verdovende en vaatvernauwende werking van cocaïne kunnen echter wel risico’s opleveren voor het vaatstelsel van het rectum. Ook zou cocaïne kunnen leiden tot dampkrampen.