Waar gaat dit onderzoek over?

“Het was ons doel om een breed beeld te verkrijgen van de beleving die vrouwen hebben van druggebruik in een seksuele context. Over mannen die seks hebben met mannen (MSM) is veel bekend over druggebruik, maar van vrouwen weten we weinig. Ook bij Mainline. Ik heb geprobeerd om met verkennend onderzoek aanknopingspunten te vinden voor vervolgonderzoek of harm reduction interventies. Ik heb een survey uitgestuurd via online platforms rondom seks of drugs en heb negen diepte-interviews afgenomen.”

Waarom zijn vrouwen een onderbelichte groep?  

“Dat weet ik niet precies, maar ik kan wel een paar logische aanwijzingen noemen. Er is vanuit seksuele gezondheid bijvoorbeeld veel aandacht voor MSM vanwege de hoge risico’s op hiv of soa’s. Bij vrouwen lijkt dat minder te spelen. Aan de andere kant is er vanuit de verslavingszorg weinig aandacht voor seksualiteit.” 

Wat is voor jou de rode draad in dit onderzoek?  

“Wat me opviel is dat de meeste respondenten positief zijn over het gebruik van drugs in een seksuele context. Ze vinden het een aanvulling op hun leven. Dat is niet helemaal vanzelfsprekend, want ze rapporteren ook flink wat (heftige) klachten. Fysiek en psychisch. Mijn conclusie is dat dit vaak voor lief genomen wordt. Bij de een lijkt het een soort normalisering: gewend raken aan de neveneffecten. Voor de ander is het een gecalculeerde afweging. Ik sprak bijvoorbeeld een vrouw van in de zestig die de tijd van haar leven had. Aan de andere kant van het spectrum stond een jonge vrouw die afhankelijk was geworden van 3-MMC, toch leek het haar ook iets goeds gebracht te hebben; ze was grotendeels van haar angststoornis afgekomen. Of de ervaren effecten positief of negatief zijn, lijkt dus niet zo zwart wit."

“Wat het me heeft gebracht is een grotere waardering voor mijn eigen lichaam, dat ik me daar heel goed in voel en dat ik dat ook niet eng vind om te tonen. Een gevoel dat ik er mag zijn, zeg maar. Zo’n weekend dat volledig draait om de fysieke, seksuele en geestelijke connectie met elkaar, dat heeft zoiets moois. Daarna voel ik dat het onze relatie heeft versterkt en ik voel me aantrekkelijk wanneer ik in de spiegel kijk en bedenk wat we hebben beleefd.”
- Karlijn -  

Hoe representatief is de groep die je hebt ondervraagd?

“Vind ik moeilijk te zeggen. Het is verkennend onderzoek en ik wilde met name inzicht krijgen in de beleving. De meeste vrouwen gebruikten recreatief. Een klein percentage leek ‘problematisch’ te gebruiken. Ik denk dat dit redelijk overeenkomt met de verdeling in de samenleving."

Is er nog iets onderscheidend aan de motieven die vrouwen hebben om drugs tijdens seks te gebruiken, ten opzichte van andere doelgroepen? 

“Aan de ene kant niet. Ze hebben het over de intensere seks en dat het makkelijker is om grenzen te verkennen. Diezelfde motieven worden door MSM genoemd. Van de MSM groepering weten we dat drugs voor een groot gedeelte kunnen helpen om gevoelens van onderdrukking of oordelen met betrekking tot hun seksuele geaardheid los te laten.  Ik kan me zo voorstellen dat het voor vrouwen een manier kan zijn om het beeld in onze maatschappij dat vrouwen geen “slet” behoren te zijn los te laten. Van mannen wordt wel een seksdrive verwacht, vrouwen worden veel sneller veroordeeld als zij seksueel uitgesproken of dominant zijn. Het kan misschien helpen los van maatschappelijke verwachtingen en innerlijke oordelen te komen.”

“Je doet dingen makkelijker op seksueel vlak. Soms was dat grensoverschrijdend in vergelijking met wanneer ik geen drugs zou gebruiken. Onder invloed leek het positief en een stapje in de goede richting om meer te durven maar achteraf is het gevoel dat blijft hangen soms wel negatief en dan kan het ook een stukje beschadigd hebben.”
- Sophie - 

Marjolein de Man:  "Ik denk dat er veel behoefte is aan online voorlichting. Er zijn veel websites die informatie geven over drugs, maar niet in combinatie met seks."

Het is een verkennend onderzoek. Welke aanbevelingen doe je voor vervolgonderzoek?

“Ik zie veel mogelijkheden. Seksueel grensoverschrijdend gedrag, of seks zonder consent, onder invloed van drugs is een belangrijke. In de survey kwam naar voren dat veel vrouwen dit hebben ervaren maar ik heb hier niet op door kunnen vragen. Ik denk dat harm reduction met betrekking tot grenzen en consent erg belangrijk is. Er zijn veel websites die voorlichting geven over drugs, maar niet in combinatie met seks. Vrouwen zoeken naar informatie en naar herkenning, dat vinden ze nu niet in de voorlichting over chemsex voor MSM. Er zijn veel geluiden dat jongeren steeds eerder beginnen met drugs, dit zal dan ook in combinatie met seks gebeuren. Een vrouw die ik sprak, bleef me ook nadien mailen met vragen en de wens contact te leggen met andere vrouwen die slammen. Ze wilde haar verhaal delen. Ik denk dat er ook best wat eenzaamheid kan zijn.”

“Ik denk dat het voor mezelf een hele belangrijke realisatie was dat, wanneer je het regelmatig doet, je automatisch een verbinding legt in je hoofd die groter is dan je misschien denkt. En dat je daar inderdaad last van kunt krijgen als je dan weer nuchter seks hebt. Dus het is denk ik belangrijk dat daar bewustzijn rondom gecreëerd wordt.”
Linda

Meer weten over dit onderzoek? Neem contact op met Ingrid Bakker: i.bakker@mainline.nl.